T. 17 S. 62 (2023): Tạp chí Khoa học Tây Nguyên (TNJoS) số 62

Đã Xuất bản: 31-10-2023

Dạng lũy thừa thực của một số bất đẳng thức kiểu young với hệ số Logarit

Tác giả: Đinh Phương Thoại
Ngày nhận: 10-05-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Trong bài báo này, chúng tôi mở rộng một số kết quả gần đây liên quan đến dạng tổng quát lũy thừa thực của bất đẳng thức kiểu Young được đưa ra bởi các tác giả Hồ Xuân Thiên Bá và Phạm Thị Phương Trang (Tạp chí Khoa học Trường Đại học Tây Nguyên, số 55, năm 2022, trang 23 đến 27) với hệ số logarit. Đồng thời chúng tôi cũng đưa ra một số ứng dụng của các kết quả này vào lí thuyết toán tử....

Phát triển năng lực tìm hiểu thế giới sống cho học sinh thông qua sử dụng thí nghiệm trong dạy học khám phá môn sinh học cấp trung học phổ thông

Tác giả: Trần Thị Thanh Thảo, Đặng Thị Thùy My
Ngày nhận: 20-10-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông 2018 là hình thành và phát triển các phẩm chất, năng lực của học sinh. Sinh học là một môn học trong chương trình giáo dục phổ thông nên có vai trò hình thành và phát triển cho học sinh năng lực Sinh học trong đó có năng lực tìm hiểu thế giới sống. Dạy học khám phá là quan điểm dạy học hiện đại hướng người học vào hoạt động, qua đó người học sẽ...

Cudrania tricuspidata leaves extract and its inhibitory activity against HFD-induced obesity in zebrafish (danio rerio)

Tác giả: Tran Van Cuong, Nguyen Thi Thoa
Ngày nhận: 11-08-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: The research on screening active ingredients from natural resources that effectively for the treatment of metabolic disorders such as obesity and diabetes has received much attention recently. In this study, the compounds extracted from Cudrania tricuspidata (CT) leaves were analyzed through FT-IR, HPLC and GC-MS methods. The results showed that 50% ethanol extract (EtOH50) from CT leaves...

Hiện trạng phát triển một số cây dược liệu tại Phú Yên

Tác giả: Đinh Quốc Việt, Lê Thị Cẩm Nhung, Trần Thị Thu Hiền, Đỗ Thị Nga, Phan Thị Thùy Trang, Phan Thị Diệu, Nguyễn Thị Thanh Bình, Nguyễn Trí Quốc, Nguyễn Thị Phương Lệ Chi
Ngày nhận: 05-06-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Trong nghiên cứu này, hiện trạng phát triển dược liệu tại Phú Yên đã được khảo sát. Kết quả khảo sát cho thấy, Phú Yên hiện có khoảng 1.317,48 ha diện tích đất trồng cây dược liệu. Rau đắng đất (Glinus oppositifolius (L.) A. DC.) là dược liệu đang có diện tích trồng lớn nhất với 1.200 ha ở huyện Tây Hòa. Kế đến là Dó Bầu (Aquilaria crassna Pierre, 25 ha), Bồ hòn (Sapindus saponaria L.) +...

Xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Ea H'leo, tỉnh Đắk Lắk

Tác giả: Nguyễn Thị Ngọc Quyên, Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Ngọc Châu
Ngày nhận: 06-10-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Trong công cuộc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, bản đồ số nông nghiệp có vị trí quan trọng bởi qua đó, nông dân và nhà quản lý có thể biết được hiện trạng, vị trí, chất đất, khí hậu, thời tiết phù hợp với loại cây trồng nào. Bằng phương pháp tích hợp tư liệu viễn thám và GIS, nghiên cứu đã xây dựng được bản đồ hiện trạng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Ea H’leo trên nền...

Hiện trạng chăn nuôi dê tại tỉnh Đắk Lắk và ảnh hưởng của việc bổ sung Saccharomyces Cerevisiae đến năng suất, chất lượng sữa của dê lai Saanen

Tác giả: Mai Thị Xoan, Khout Thavong, Hồ Nguyễn Thị Huyền Trân, Nguyễn Văn Hải
Ngày nhận: 26-09-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Nghiên cứu được tiến hành tại 3 huyện của tỉnh Đắk Lắk để điều tra về hiện trạng chăn nuôi dê và tại trang trại sữa dê Ban Mê để đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung saccharomyces cerevisiae đến năng suất, chất lượng sữa và thu nhận thức ăn của dê lai Saanen. Kết quả cho thấy: Tỷ lệ tăng đàn dê của tỉnh năm 2022 so với năm 2021 là 7,85%. Quy mô chăn nuôi nhỏ lẻ (5 - 10 con) chiếm 45,93%....

Nghiên cứu các loại giá thể nhân nhanh giống sắn kháng bệnh khảm lá (HN1) trong nhà màng tunnel tại tỉnh Đắk Lắk

Tác giả: Nguyễn Văn Minh, Trần Thị Biên Thùy
Ngày nhận: 13-09-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Nhằm đảm bảo nâng cao tiêu chuẩn và chất lượng cây giống trước nhu cầu cấp thiết về nhân nhanh giống sắn kháng bệnh khảm lá để cung cấp cho thị trường sản xuất trong giai đoạn hiện nay, nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của các công thức giá thể khác nhau đến sinh trưởng của cây con giống sắn HN1 được nhân nhanh từ hom trong nhà màng Tunnel, từ đó xác định được công...

Đánh giá khả năng sinh trưởng, chống chịu của cây hồ tiêu (Piper nigrum L.) nuôi cấy mô ngoài đồng ruộng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông

Tác giả: Đỗ Văn Chung, Nguyễn Xuân Hòa, Phan Lý Thùy Mai, Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Hồ Thị Thuý Hằng, Dương Danh Thành, Mai Thị Hạnh, Phạm Văn Đức
Ngày nhận: 25-07-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Diện tích Hồ tiêu trên toàn quốc năm 2022 là 119.600 ha, trong đó diện tích Hồ tiêu tại Tây Nguyên chiếm 60% (71.760 ha) được xem là vùng nguyên liệu Hồ tiêu lớn nhất cả nước. Tổng diện tích Hồ tiêu cho thu hoạch tính hết năm 2022 có 107.800 ha (tương ứng 90,1% tổng diện tích Hồ tiêu) với tổng sản lượng là 272.200 tấn. Hiện nay, trồng mới hoặc tái canh Hồ tiêu trên những diện tích đã chết do...

Đánh giá sự thiết lập quần thể và hiệu quả của một số chủng nấm kí sinh côn trùng đến rệp sáp hại rễ cây hồ tiêu tại Đắk Lắk

Tác giả: Trần Thị Huế, Đỗ Thị Kiều An, Trang Thị Nguyệt Quế, Trần Thị Lệ Trà, Trần Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Thu Thủy
Ngày nhận: 12-07-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Rệp sáp hại rễ hồ tiêu là loài côn trùng gây hại ảnh hưởng đến sản xuất cây hồ tiêu tại Tây Nguyên. Kiểm soát rệp sáp hại rễ bằng cách làm tăng mật số nấm kí sinh côn trùng đất có ý nghĩa cả về kinh tế lẫn môi trường. Sự thiết lập quần thể và hiệu quả ở điều kiện đồng ruộng của 2 chủng nấm kí sinh côn trùng ML1 và PB1 trong phòng trừ rệp sáp hại rễ hồ tiêu được bố trí thí nghiệm trên vườn...

Xác định liều lượng phân đạm và kali thích hợp cho giống nho không hạt NH04-128 ghép trên gốc giống couderc 1613 tại Ninh Thuận

Tác giả: Phan Văn Tiêu, Phan Công Kiên, Đỗ Tỵ, Phạm Văn Phước, Võ Minh Thư
Ngày nhận: 16-08-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Giống nho không hạt NH04-128 có nguồn gốc từ vườn tập đoàn các giống nho của Viện nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố, có tiềm năng năng suất từ 10 - 13 tấn/ha/vụ, độ Brix trung bình từ 18 - 20%. Nghiên cứu xác định liều lượng phân đạm và kali thích hợp cho giống nho không hạt NH04- 128 ghép trên gốc giống Couderc 1613 được thực hiện trong vụ Hè Thu 2021 và Đông Xuân 2021/2022...

Lựa chọn một số bài tập phát triển thể lực chuyên môn trong môn thể dục nhịp điệu cho nam sinh viên chuyên ngành Giáo dục thể chất trường Đại học Tây Nguyên

Tác giả: Trần Thị Thu, Đỗ Thị Thùy Linh, Chu Vương Thìn
Ngày nhận: 15-08-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Qua quá trình tìm hiểu, thu thập và phân tích tổng hợp tài liệu của các tác giả trong nước và nước ngoài, chúng tôi đã sàng lọc và hệ thống hóa được 38 test đánh giá thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành giáo dục thể chất (GDTC) trường Đại học Tây Nguyên (ĐHTN). Thông qua phương pháp phỏng vấn, phương pháp kiểm tra sư phạm và phương pháp toán học thống kê đã xác định được 11 test...

Nghiên cứu sự phát triển thể lực của học sinh trường THPT Yên Hòa và Sơn Tây, thành phố Hà Nội

Tác giả: Nguyễn Thị Bích Ngọc
Ngày nhận: 10-06-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Nghiên cứu được tiến hành theo phương pháp mô tả cắt ngang trên 2.393 học sinh từ 15 - 17 tuổi trường THPT Sơn Tây và Yên Hòa, Hà Nội. Chiều cao đứng, cân nặng trung bình của học sinh tăng dần từ 15- 17 tuổi. Chiều cao đứng, cân nặng và mức tăng hai chỉ số này của nam đều lớn hơn so với của nữ và hai chỉ số này của học sinh trường THPT Yên Hòa cao hơn so với của trường THPT Sơn Tây...

Thiết kế và sử dụng mô hình để phát triển năng lực nhận thức cho trẻ trong hoạt động khám phá khoa học ở trường mầm non

Tác giả: Trang Trần Thị Thùy
Ngày nhận: 25-05-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Hoạt động khám phá khoa học là một trong những hoạt động có ý nghĩa quan trọng đối với việc phát triển tư duy và năng lực nhận thức cho trẻ. Thông qua hoạt động khám phá, trẻ được trải nghiệm tìm tòi, sử dụng các giác quan để khám phá những điều thú vị xung quanh mình. Để tổ chức hoạt động khám phá khoa học hiệu quả, đòi hỏi giáo viên phải chuẩn bị nhiều đồ dùng dạy học trực quan, đặc biệt...

Phát triển rừng trồng sản xuất trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

Tác giả: Nguyễn Thanh Trúc, Trần Trung Dũng, Vũ Xuân Triều, Phạm Văn Trường
Ngày nhận: 27-09-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Phát triển rừng nói chung và rừng trồng sản xuất nói riêng có vai trò quan trọng để đạt được các mục tiêu kinh tế, xã hội và môi trường. Bài viết sử dụng số liệu thứ cấp, số liệu sơ cấp và phương pháp thống kê để đánh giá tình hình phát triển rừng trồng tại tỉnh Đắk Lắk. Kết quả nghiên cứu cho thấy kết quả trồng rừng của tỉnh đã đạt được nhiều tích cực. Diện tích rừng trồng có xu hướng gia...

Đánh giá sự hài lòng về thực hiện chính sách của nhà nước đối với người có công ở tỉnh Đắk Lắk

Tác giả: Trương Văn Thủy, Phạm Thảo Vy, Phạm Phương Anh
Ngày nhận: 14-09-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự hài lòng của người có công về việc thực hiện chính sách của Nhà nước đối với người có công trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trên cơ sở Pháp lệnh 02 và các mô hình nghiên cứu có liên quan, nhóm tác giả đã kế thừa, xây dựng các giả thuyết, đề xuất sáu yếu tố tác động đến sự hài lòng của người có công ở tỉnh Đắk Lắk đối với chính sách của Nhà nước, gồm:...

Thực trạng năng lực thiết kế và sử dụng chủ đề tích hợp của sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học ở trường Đại học Tây Nguyên

Tác giả: Bùi Thị Tâm, Nguyễn Thị Ánh Mai
Ngày nhận: 20-07-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Tích hợp là một trong những yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Theo đó, năng lực thiết kế và sử dụng chủ đề tích hợp cũng là kĩ năng quan trọng của sinh viên sư phạm nói chung và sinh viên ngành Giáo dục tiểu học nói riêng. Với mong muốn nâng cao chất lượng đào tạo ngành Giáo dục tiểu học ở Trường Đại học Tây Nguyên trong bối cảnh đổi mới giáo dục. Chúng tôi đã khảo sát 220 sinh...

Pháp luật về quản lý chất thải rắn sinh hoạt và thực tiễn áp dụng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

Tác giả: Trịnh Thị Thủy, Đặng Thị Nhung
Ngày nhận: 20-06-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Đắk Lắk là tỉnh nằm ở trung tâm vùng Tây Nguyên với nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế, đời sống của người dân được cải thiện nhưng cũng kéo theo sự gia tăng lượng lớn chất thải rắn sinh hoạt. Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt đã đạt được những kết quả nhất định, môi trường ngày càng được cải thiện, nhiều dự án đang tiếp tục được đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, thực tiễn...

Tính triết lý trong thơ Quách Tấn

Tác giả: Nguyễn Thị Kim Hồng
Ngày nhận: 10-02-2023 / Ngày xuất bản: 31-10-2023
Tóm tắt: Thơ ca là một hình thái ý thức thuộc kiến trúc thượng tầng nhưng khác với các hình thái khác cũng cùng kiến trúc thượng tầng như pháp luật, chính trị,... bởi nó có đặc trưng riêng, có sức mạnh nội cảm hóa riêng do hình thức tổ chức ngôn ngữ và trạng thái cảm xúc đặc biệt của chủ thể sáng tạo mang lại. Hành trình tìm đến cái đẹp, mỗi nhà thơ đều có cách tiếp nhận riêng bằng liên tưởng, phát...