T. 15 S. 50 (2021): Tạp chí khoa học Đại học Tây Nguyên số 50

Tóm tắt: Prodigiosin (PG) là chất chuyển hóa thứ cấp của vi sinh vật (VSV) sở hữu nhiều hoạt tính sinh học có giá trị, chủ yếu được sinh tổng hợp bởi vi khuẩn Serratia marcescens . PG đã được nghiên cứu thu nhận trong nhiều môi trường lên men khác nhau từ ba nguồn nguyên liệu chính bao gồm dinh dưỡng thương mại tổng hợp, các nguyên liệu không truyền thống giá rẻ và các nguồn phụ phẩm. Trong đó, các...

Tóm tắt: Trong Sinh học, sự phân chia tế bào là kiến thức cơ bản nhưng khá quan trọng trong việc giải thích nhiều vấn đề liên quan đến hình thức sinh sản, truyền đạt thông tin di truyền, và biểu hiện các tính trạng. Do vậy, nội dung này được sử dụng trong nhiều học phần của các chương trình đào tạo tại trường Đại học Tây Nguyên. Để rèn luyện kỹ năng thực hành, sinh viên thường được làm tiêu bản tạm...

Tóm tắt: Ô nhiễm môi trường do các chất thải từ các sản phẩm nhựa ngày càng tăng trên toàn cầu nên nhu cầu sử dụng các vật dụng phân hủy sinh học cũng ngày càng tăng. Mục tiêu của nghiên cứu này là sử dụng bã cà phê kết hợp với chất kết dính gồm tinh bột và các phụ liệu tạo kết cấu như: CMC, gelatin, bột rau câu để tạo ra khay đựng thực phẩm có khả năng phân hủy sinh học. Tiến hành nghiên cứu công...

Tóm tắt: Trong nghiên cứu này, chúng tôi tiến hành đánh giá ảnh hưởng của một số điều kiện môi trường nuôi cấy vi khuẩn Lysobacter enzymogenes đến quá trình sinh tổng hợp enzyme chitinase, đánh giá một số yếu tố ảnh hưởng tới hoạt tính của enzyme chitinase thu nhận từ vi khuẩn Lysobacter enzymogenes . Tiến hành nuôi cấy vi khuẩn Lysobacter enzymogenes trong môi trường gồm các thành phần:...

Tóm tắt: Đột biến đơn dòng ahl và beh3 được tạo ra bởi sự gắn chèn T-DNA ở các gen AHL , mã hóa cho enzyme tham gia quá trình sulfate hóa, và gen BEH3 , mã hóa cho yếu tố tham gia điều hòa đáp ứng tín hiệu hormone Brassinosteroid, ở Arabidopsis . Các dòng đột biến đơn gen này đã được chứng minh có khả năng chống chịu khác nhau đối với các stress phi sinh học như thẩm thấu, hạn hán hay...

Tóm tắt: Viêm âm đạo ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là bệnh thường gặp, trong đó Candida sp. là tác nhân thường gây nhiễm trùng mạn tính, triệu chứng thường âm thầm nên ít được phát hiện sớm. Tại Đắk Lắk có đa dạng sắc tộc, người phụ nữ chủ yếu làm nông nghiệp và nội trợ, việc quan tâm chăm sóc sức khỏe bản thân còn nhiều hạn chế, đặc biệt các vấn đề phụ khoa. Xác định tỷ lệ viêm âm đạo do nhiễm...

Tóm tắt: Mục tiêu: khảo sát tình hình kê đơn cho người bệnh ngoại trú tại phòng khám nội, Bệnh viện Đa khoa thành phố Buôn Ma Thuột năm 2019. Nghiên cứu: mô tả cắt ngang trên 1.200 đơn thuốc được thu thập từ tháng 8/2019 - 10/2019. Kết quả: tỷ lệ đơn thuốc ghi đúng tuổi và địa chỉ của bệnh nhân là 99,75% và 50,50%. Thuốc kê theo tên chung quốc tế chiếm 40,86%, thuốc thuộc Danh mục thuốc thiết yếu được...

Tóm tắt: Cải củ là một loại rau ăn rễ củ ngắn ngày, được trồng, tiêu thụ trên khắp thế giới, có giá trị dinh dưỡng, giá trị kinh tế và giá trị y học cao. Để tuyển chọn được giống cải củ nhập nội có khả năng thích ứng tốt và cho năng suất cao trong điều kiện sản xuất theo hướng hữu cơ tại tỉnh Đắk Lắk, chúng tôi thực hiện thí nghiệm so sánh 04 giống cải củ nhập nội, bố trí theo kiểu khối đầy đủ hoàn...

Tóm tắt: Mục đích của nghiên cứu này là xác định lượng phân bón và mật độ trồng cho giống sắn trồng trên đất nâu đỏ bazan tại xã Cư Kbô, huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk năm 2020 - 2021. Kết quả nghiên cứu đã xác định được công thức M1P5 trồng với mật độ 10.000 hom/ha (khoảng cách 1,0 m x 1,0 m) và lượng phân bón là 90 kg N + 60 kg P 2 O 5 + 90 kg K 2 O ha/vụ và 03 tấn phân hữu cơ vi sinh cho năng...

Tóm tắt: Trong nghiên cứu này, các chủng nấm ký sinh côn trùng được thu từ 20 côn trùng bị nấm ký sinh từ nhiều vườn cà phê vối tại huyện Cư M’gar. Kết quả đã phân lập được 13 chủng nấm thuộc 04 chi Beauveria , Cordyceps , Metarhizium và Paecilomyces . Trong đó, chủng nấm BB3 có hiệu lực phòng trừ rệp sáp hại rễ Pseudococcus spp cao hơn so với các chủng còn lại (hiệu lực phòng là...

Tóm tắt: Bệnh gạo bò do ấu trùng Cysticercus bovis của sán dây Taenia saginata gây ra. Ấu trùng C. bovis ký sinh chủ yếu ở cơ và não của bò; người nhiễm sán dây T. saginata trong đường ruột do ăn phải thịt bò có ấu trùng C. bovis còn hoạt động. Tại Đắk Lắk, chăn nuôi bò chủ yếu theo quy mô nông hộ với phương thức chăn thả và bán chăn thả. Nghiên cứu cắt ngang này sử dụng phương...

Tóm tắt: Bài toán hai cấp nói chung được biết đến là một lớp bài toán rất khó. Các kết quả hiện nay chỉ có thể giải lớp bài toán này bằng phương pháp xấp xỉ. Trong bài báo này, bằng cách ứng dụng các kết quả của Bổ đề S, thuật toán phân tích hạng một của ma trận và khai thác các tính chất của các ma trận nửa xác định dương, chúng tôi chứng minh rằng bài toán hai cấp toàn phương tuyến tính có thể...

Tóm tắt: Cư M’gar là một huyện thuộc tỉnh Đắk Lắk, tiếp giáp với thành phố Buôn Ma Thuột, là nơi có nền kinh tế phát triển và quá trình đô thị hóa diễn ra khá nhanh, thực trạng này đã kéo theo biến động đáng kể trong sử dụng đất ở địa phương. Để quản lý hiệu quả quỹ đất, việc nắm được xu hướng biến động sử dụng đất/thảm phủ (Land Use/Land Cover – LULC) theo không gian và thời gian là vấn đề cần...

Tóm tắt: Hạn hán là một hiện tượng khí hậu cực đoan ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của con người vì nó liên quan đến nguồn lương thực, thực phẩm từ cây trồng và vật nuôi. Bằng phương pháp nội suy chỉ số chuẩn hóa lượng mưa trong môi trường làm việc của phần mềm mã nguồn mở QGIS, nghiên cứu đã phân vùng và dự báo được nguy cơ hạn khí tượng trên địa bàn huyện Ea Súp. Kết quả, hạn xuất hiện vào...

Tóm tắt: Nghiên cứu tiến hành khảo sát 310 doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại thành phố Buôn Ma Thuột, huyện Krông Pắk và huyện Krông Bông nhằm đánh giá sự ảnh hưởng của các yếu tố đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT). Phương pháp định lượng được sử dụng trong nghiên cứu với sự hỗ trợ của phần mềm SPSS và Amos, kết quả cho thấy: Tất cả các yếu tố đề xuất trong mô hình nghiên cứu gồm sự...

Tóm tắt: Chất lượng báo cáo tài chính của các doanh nghiệp là một vấn đề đang rất được quan tâm hiện nay bởi vai trò quan trọng của nó trong việc cung cấp thông tin phục vụ cho mục tiêu ra các quyết định kinh tế: đầu tư, hoạch định chiến lược kinh doanh. Bài báo này nhằm xác định và đánh giá mức độ tác động của các yếu tố đến chất lượng báo cáo tài chính của các doanh nghiệp cà phê trên địa bàn tỉnh...

Tóm tắt: Xây dựng hệ thống bài tập phát triển sức bền tốc độ cho nam VĐV bóng đá nói chung và lứa tuổi năng khiếu nói riêng là rất cần thiết hiện nay. Trong nghiên cứu này, chúng tôi tiến hành tổng hợp, thu thập, phỏng vấn điều tra và kiểm tra đánh giá thực trạng sức bền tốc độ cho nam vận động viên (VĐV) bóng đá U14-15 trường Năng khiếu Thể dục Thể thao (TDTT) tỉnh Đắk Lắk. Kết quả nghiên cứu đã xây...

Tóm tắt: Nghiên cứu khoa học (NCKH) có tác động rất lớn đến việc phát triển tư duy sáng tạo giúp sinh viên (SV) hoàn thiện bản thân, là hình thức giáo dục ở đại học, một trong những biện pháp để nâng cao chất lượng đào tạo. Nghiên cứu thực hiện với mục tiêu tìm hiểu thực trạng và nhu cầu tham gia NCKH của sinh viên ngành điều dưỡng tại Trường Đại học Đại Nam. Kết quả khảo sát cho thấy: tỷ lệ sinh viên...

Tóm tắt: Trần Thùy Mai là nhà văn có sức viết bền bỉ. Nghệ thuật lựa chọn, xây dựng nhân vật là một trong những thành công nổi bật của cây bút này. Để hiểu rõ hơn về đặc điểm nhân vật nam giới của nhà văn Trần Thùy Mai, chúng tôi tiến hành khảo sát một số tập truyện ngắn của tác giả xuất bản từ 1994 tới nay. Qua khảo sát, phân tích, so sánh, bài báo khái quát mẫu nhân vật nam giới với hai đặc điểm nổi...